Πριν αρκετό πια καιρό, είχα γράψει μια σχετικά σύντομη εννοιολόγηση της συστημικής πρακτικής της Αναπλαισίωσης, στους Αστερισμούς Εννοιών, όπου εκεί επιχειρούσα μια επισκόπηση της έννοιας και την πρόταση μερικών νέων προοπτικών χρήσης της.
Σε συνέχεια αυτής της θεωρητικοποίησης, εντός του δημιουργικού|κριτικού ‘αέρα’ της σελίδας, πειραματίστηκα με τη δημιουργία ενός θεωρητικού|κλινικού φανζήν για τον εμπλουτισμό αυτής της εννοιολόγησης. Εδώ, με τη βοήθεια της ΑΙ, συνέθεσα ένα ενδεικτικό κλινικό παράδειγμα και των πιθανών αναπλαισιώσεων που θα μπορούσε να αρθρώσει ο θεραπευτής, μαζί με κάποιες εικόνες που αισθητικά μου φαίνονταν ταιριαστές.
Οι θεωρητικές προτάσεις αναπλαισίωσης που παραδειγματοποιούνται, πέρα από την κλασική συστημική, είναι η διπλή περιγραφή του Bateson, η κριτική διεστιακότητα των Weiss & Fine, η περίθλαση των Barad & Haraway, η επανορθωτική ανάγνωση της Kosovsky-Sedgewick και το πλαίσιο των Social Graces του Burnham.
ένα εργαλείο σχεσιακής επεξεργασίας των συν-αισθημάτων στις θεραπευτικές συνεδρίες
Τα τελευταία 2 περίπου χρόνια πειραματίζομαι στις συνεδρίες και στο χειμωνιάτικο εργαστήριο με ένα δημιουργικό|κριτικό εργαλείο για να επεξεργαστούμε σχεσιακά & συνεργατικά τα συναισθήματα και τα συν-αισθηματικά επεισόδια που αναδύονται στις συνεδρίες.
Έχει περάσει από πολλά ονόματα, όπως “Jenga των συν-αισθημάτων”, “Συναισθηματικά Πλατώματα”, κλπ, αλλά η ονομασία που κατέληξα ως καταλληλότερη είναι οι “Συν-αισθηματικές Συνθέσεις”.
Βασικό αξίωμα του εργαλείου αυτού είναι ότι τα συν-αισθήματα είναι πολλαπλότητες, ενέχουν πολυπλοκότητα, είναι σύμπλοκα (entanglements).
Το εργαλείο αξιοποιεί στοιχεία τελετουργίας, αισθητικής (δηλαδή των αισθήσεων, της όρασης, της αφής, του ήχου, αλλά και της μορφής, της χάρης), τοποθέτησης στο χώρο, διαλογικότητας, ενσυναίσθησης κ.α. προκειμένου να αναπαραστήσει στο χώρο ένα συν-αισθηματικό γεγονός που αφηγούνται οι άνθρωποι.
Αποτελείται από έναν αριθμό από ορθογώνια τρισδιάστατα τουβλάκια Τζένγκα και ένα (προαιρετικό) ταμπλώ για την χωροθεσία με ενδεικτικά εναύσματα ερωτήσεων.
Θα συζητήσουμε και θα πειραματιστούμε με το εργαλείο και στο καλοκαιρινό εργαστήριο που διοργανώνουμε με τη/το Μαριλίνα Αβάνη και τη Γεωργία Κορρέ (προλαβαίνετε!).
Στο πνεύμα της ανοιχτής πρόσβασης στη γνώση και της ελεύθερης διάδοσης της πληροφορίας, θα μοιραστώ πιο κάτω μια πρώτη εκδοχή ενός booklet σε pdf μορφή (με άδεια CC-ByA) με βασικές οδηγίες για τη δημιουργία και τη χρήση των “Συν-αισθηματικών Συνθέσεων”.
Στο καλοκαιρινό μας εργαστήριο, θα εξερευνήσουμε πως μπορούμε να συνδυάσουμε τη σχεσιακή επεξεργασία των συν-αισθημάτων με τις μαρτυρίες, ως πρωτοπρόσωπες αφηγήσεις που συμπυκνώνουν ιστορίες συλλογικής καταπίεσης και αντίστασης.
Το εργαστήριο θα αποτελείται από ένα θεωρητικό μέρος όπου θα έρθουμε σε επαφή με το θεωρητικό πλαίσιο «Εξουσία – Απειλή – Νόημα», τις μεθοδολογίες των μαρτυριών και των εξωτερικών μαρτύρων και με μια κριτική και πολιτική θεώρηση των συν/αισθημάτων ως σχεσιακών πρακτικών μέσα στην ψυχοθεραπευτική συνάντηση.
Στο πρακτικό-βιωματικό μέρος του σεμιναρίου, θα γνωρίσουμε μαζί το συστημικό εργαλείο των «Συν-αισθηματικών Πλατωμάτων» που αναδεικνύει την αισθητική της πολυπλοκότητας των συν-αισθημάτων στο σχεσιακό χώρο μιας ψυχοθεραπευτικής πρακτικής. Στη συνέχεια, δουλεύοντας και με αυτό το εργαλείο, θα επεξεργαστούμε την συνεργατική παραγωγή μαρτυριών, που μας βοηθούν να αναγνωρίσουμε τις διαθεματικές αδικίες των ατομών/ οικογενειών/ ομάδων σε θεραπεία και χρησιμεύουν ως μέσο θεραπείας, ενδυνάμωσης και συνηγορίας. Τέλος, μέσω της αφηγηματικής πρακτικής των εξωτερικών μαρτύρων, θα διαμορφώσουμε μια κοινότητα αναγνώρισης των μαρτυριών που ακούσαμε ή/και δημιουργήσαμε.
Το εργαστήριο θα συντονιστεί από τα: Γιώργος Κεσίσογλου, Γεωργία Κορρέ &Μαριλίνα Αβάνη και θα πραγματοποιηθεί στο χώρο της “Από κοινού”, Δέσπως Σέχου 23, Αθήνα
Μέγιστος αριθμός συμμετεχουσών 22 άτομα.
Κόστος συμμετοχής
160 ευρώ Early Bird (Εως τις 27/4)
220 ευρώ: Από τις 27/4 για όσα άτομα εργάζονται και έχουν την οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν αυτό το ποσό, συμβάλλοντας παράλληλα στην ύπαρξη των υποτροφιών και των χαμηλότερων αντιτίμων.
120 ευρώ: Για όσα άτομα εργάζονται και έχουν την οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν αυτό το ποσό, αλλά ο μισθός τους και το κόστος διαβίωσης δεν τους επιτρέπει να πληρώσουν το ποσό των 220 ευρώ.
60 ευρώ: Για όσα άτομα εργάζονται επισφαλώς ή είναι άνεργα και το κόστος διαβίωσης δεν τους επιτρέπει να πληρώσουν τα παραπάνω ποσά.
Το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε βρεθήκαμε με αγαπητές/αγαπητούς συναδέλφ@ς και πειραματιστήκαμε στο Winter Lab που για πρώτη φορά έγινε στο χώρο του γραφείου.
Στόχο είχε να διερευνήσουμε πρακτικά τη χρήση και τις λειτουργίες ενός εργαλείου που αναπτύσσω σιγά-σιγά τα τελευταία 2 χρόνια, για την εξερεύνηση των συν-αισθημάτων ως μιας σχεσιακής πρακτικής. Το τελευταίο του όνομα είναι το “Συν-αισθηματικό Πλάτωμα“. Φανερές οι επιρροές από τον Bateson και τον Deleuze!
Το εργαλείο προστατεύεται από άδεια Creative Commons, By Attribution
Σε αυτό το post θα επιχειρήσω ένα σύντομο απολογισμό του τι κάναμε αυτό το ΠΣΚ, προκειμένου να καταγραφεί και η εξέλιξη αυτού του εργαλείου.
Αρχικά, ο πρόχειρος τίτλος ήταν το “Τζένγκα των συν-αισθημάτων” και είχε δημιουργηθεί βάφοντας και ονοματίζοντας τα τουβλάκια ενός παιχνιδιού με το ίδιο όνομα. Αποτελείται από 45 τουβλάκια, ως αρχική μορφή (vol1) και στόχο είχε να αποτελεί ένα σχεσιακό παιχνίδι, όπου κατασκευάζεται μια μορφή, ένας σχηματισμός από τα τουβλάκια, που αντιστοιχεί στην αισθητική αποτύπωση ενός συν-αισθηματικού επεισοδίου, όπως έρχεται στη συνεδρία από τ@ θεραπευόμεν@.
Το ΣΚ αυτό λοιπόν, συζητήσαμε τη θεωρητική πλαισίωση και τις αρχικές δοκιμές του Πλατώματος, και στη συνέχεια προχωρήσαμε στη διεύρυνσή του, αποφασίζοντας σε επιμέρους ομάδες τις αναγκαίες προσθήκες, που κατέληξαν να είναι 22, οπότε το εργαλείο διευρύνθηκε στις 67 έννοιες/τουβλάκια (vol2).
Στη συνέχεια, στρωθήκαμε στη δουλειά, προκειμένου να παράγουμε τα εργαλεία για όλ@ τ@ συμμετέχοντ@. Πολύ βάψιμο:
Πολύ γράψιμο και δημιουργία ομάδων!
Μετά βέβαια, ήρθε η ώρα να το δοκιμάσουμε, όπου εκεί σε ζευγάρια και μικρότερες ομάδες, πειραματιστήκαμε και αυτοσχεδιάσαμε με το εργαλείο, με τις ερωτήσεις διερεύνησης και ανάδυσης των σχηματισμών.
Δεν θα ενθέσω εικόνες από αυτό, καθώς αφορούν θεραπευτικές επεξεργασίες και προσωπικά δεδομένα.
Αλλά η αίσθηση και ο αναστοχασμός από μένα και από τ@ συμμετέχοντ@ ψυ, σε αυτό τον πρώτο πειραματισμό, ήταν ότι ήταν πολύ πλούσιο και γόνιμο το υλικό και η μέθοδος διερεύνησης.
Χρειάζεται να επαναλάβω την ευγνωμοσύνη και τις ευχαριστίες μου στα άτομα που συμμετείχαν στο σεμινάριο, που εμπιστεύτηκαν τον χρόνο τους για να πειραματιστούμε και να διερευνήσουμε κάτι καινούριο.
Στο επόμενο διάστημα, θα συνεχίζουμε να ραφινάρουμε τα πλατώματα, τη μέθοδο, τις ερωτήσεις και θα ακολουθήσουν και άλλα εργαστήρια, ίσως και ένα summer school!
Συστημικές, κριτικές & δημιουργικές θεραπευτικές πρακτικές για τα συναισθήματα
Ημερομηνίες: 13-15 Δεκεμβρίου 2024
Ετοιμάσου για ένα μοναδικό τριήμερο πειραματικό εργαστήρι, που συνδυάζει την κριτική σκέψη με τη δημιουργικότητα και τη συστημική προσέγγιση για την κατανόηση των συναισθημάτων. Στο Winter Lab “Συν-αισθηματικά Μπλεξίματα”, θα πειραματιστούμε με καινοτόμες θεραπευτικές τεχνικές που αναδεικνύουν την σχεσιακή επιτέλεση των συναισθημάτων.
Τι να περιμένεις:
Συν-αισθήματα ως πρακτικές: Θα εξερευνήσουμε την μεταστροφή των συν-αισθημάτων από κάτι που “νιώθουμε” προσωπικά, σε κάτι που κάνουμε, που επιτελούμε, μαζί με άλλους ανθρώπους, μέσα στα πλαίσια της ζωής μας. Πως αυτό μπορεί να είναι γόνιμο θεραπευτικά;
Τζένγκα των Συναισθημάτων: Μέσα από τον πειραματισμό με το παιχνίδι Jenga, θα εξερευνήσουμε τα συναισθήματα με έναν διαδραστικό τρόπο, κατασκευάζοντάς τα ως περίπλοκες “δομές” που καθορίζουν τις συναισθηματικές αντιδράσεις μας. Πώς τα συναισθήματά μας χτίζονται και πώς μπορείς να τα επεξεργαστούμε σε θεραπευτικές συνεδρίες;
Μουσικά Αρχεία και Ημερολόγια: Θα έχεις την ευκαιρία να δημιουργήσεις ένα προσωπικό μουσικό ημερολόγιο, καταγράφοντας τα συναισθήματά σου μέσα από ήχους και μελωδίες. Πώς η μουσική μπορεί να γίνει ένα θεραπευτικό εργαλείο που συνδέεται με τις εσωτερικές σου εμπειρίες;
Συστημικό Γλυπτό/Οικογενειακή Σκηνή: Δοκίμασε πώς οι συστημικές τεχνικές, όπως το συστημικό γλυπτό ή η Οικογενειακή Σκηνή, μπορούν να αποκαλύψουν την πολυπλοκότητα των συναισθηματικών σχέσεων και να σε βοηθήσουν να επαναπροσδιορίσεις την θέση σου μέσα στις συναισθηματικές αλληλεπιδράσεις.
Κόστος Συμμετοχής:
Το σεμινάριο απευθύνεται σε άτομα που εργάζονται ή επιθυμούν να εργαστούν στους τομείς της ψυχοθεραπείας, της συμβουλευτικής, της κοινωνικής εργασίας, της παιδικής προστασίας, κ.α. ψυχοκοινωνικές υπηρεσίες.
Φοιτητ@ς/Άνεργ@/ Άτομα σε Οικονομική Δυσχέρεια: 50 ευρώ. (3 Θέσεις)
Διατίθενται 2 ανταποδοτικές υποτροφίες για άτομα που έχουν οικονομική ανάγκη και επιθυμούν να συμμετάσχουν. Επικοινωνήστε με το διοργανωτή.
Early Bird (δηλώσεις ως 15 Νοέμβρη): 20% μείωση στο κόστος συμμετοχής.
Χώρος Συμμετοχής:
Το εργαστήριο θα διεξαχθεί αποκλειστικά δια ζώσης, στη διεύθυνση Αργυρουπόλεως 14, Λυκαβηττός, Αθήνα.
Το Winter Lab σχεδιάζεται να εμπλουτιστεί και να συμπληρωθεί σε ένα ευρύτερο summer school για μια πλαισιωμένη, κριτική και δημιουργική θεραπευτική επεξεργασία των συν-αισθημάτων
Πώς διαμορφώνεται η ταυτότητά μας μέσα από τον διάλογο με τον εαυτό και τους άλλους; Πώς οι κοινωνικές δομές επηρεάζουν τις εμπειρίες μας και τις σχέσεις μας;
Σε προσκαλούμε σε μια συμπεριληπτική βιωματική ομάδα, σχεδιασμένη για να στηρίξει την προσωπική σου ανάπτυξη με έμφαση στη διαλογικότητα και τη συστημική οπτική. Ειδικά σχεδιασμένη για όλα τα άτομα, με ιδιαίτερη ευαισθησία στις ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητες, η ομάδα μας θα διερευνήσει πώς οι ταυτότητες και οι εμπειρίες μας συνδέονται και επηρεάζονται από τα ευρύτερα κοινωνικά και πολιτισμικά συστήματα.
Βασικοί άξονες της ομάδας:
Κριτική συνειδητοποίηση: Αναγνώριση και αποκωδικοποίηση των κοινωνικών δομών που επηρεάζουν την ταυτότητα και τις επιλογές μας.
Διαλογικότητα: Ενθάρρυνση του διαλόγου με τον εαυτό και τους άλλους για την αμοιβαία κατανόηση και ανάπτυξη.
Συστημική προσέγγιση: Ανάλυση των τρόπων με τους οποίους τα κοινωνικά, πολιτικά και οικογενειακά συστήματα επηρεάζουν τις εμπειρίες μας.
Διαθεματικότητα: Κατανόηση των αλληλοεπιδράσεων μεταξύ φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού, κοινωνικής τάξης, φυλής, κ.ά.
Στην ομάδα θα:
Δεχτείς και θα λάβεις φροντίδα μέσα από το μοίρασμα και το διάλογο.
Αναπτύξεις κριτική σκέψη και συνειδητότητα γύρω από την ταυτότητά σου και τη θέση σου στον κόσμο.
Εξερευνήσεις τη διαλογικότητα ως εργαλείο αυτογνωσίας και κατανόησης του άλλου.
Ανακαλύψεις πώς τα συστήματα στα οποία ανήκουμε διαμορφώνουν τις εμπειρίες μας και τη σχέση μας με τους άλλους.
Διερευνήσεις
Βιωματικά Εργαλεία: Εξερεύνησε τον Εαυτό σου Μέσα από Δημιουργικές Διαδικασίες
Στην ομάδα μας, θα χρησιμοποιήσουμε ποικιλία βιωματικών εργαλείων που θα σε βοηθήσουν να ανακαλύψεις και να εκφράσεις βαθύτερες πτυχές της ταυτότητάς σου:
Δέντρο της Ζωής: Μέσα από μια δημιουργική διαδικασία, θα συνθέσουμε τις ρίζες, τους καρπούς και τα όνειρά μας, αναδεικνύοντας τις αξίες, τις εμπειρίες και τα στηρίγματά μας στη ζωή.
Συστημικό Γλυπτό: Θα δουλέψουμε με το σώμα και τον χώρο, απεικονίζοντας τις δυναμικές των σχέσεών μας με τους άλλους, και θα δούμε πώς μπορούμε να αναδιατάξουμε αυτές τις σχέσεις για να ενδυναμωθούμε.
Οικογενειακή Σκηνή: Μέσα από την αναπαράσταση της οικογενειακής μας ιστορίας, θα κατανοήσουμε πώς οι οικογενειακές σχέσεις και ρόλοι μας επηρεάζουν στο παρόν.
Κριτικό Γενεόγραμμα: Εξερευνώντας τις οικογενειακές και κοινωνικές επιρροές, θα αναγνωρίσουμε τις καταγωγικές μας ιστορίες, τα αποθέματα και τις κρυφές επιρροές που μας διαμόρφωσαν.
Τζένγκα των Συναισθημάτων: Μέσα από διαδραστική άσκηση, θα αναγνωρίσουμε τα μπερδέματα των συναισθημάτων συναισθήματά μας και θα δούμε πώς μικρές μετατοπίσεις στη ζωή μας μπορούν να προκαλέσουν σημαντικές αλλαγές.
Μοιράζομαι εδώ τη βιντεοσκόπηση της συζήτησης που συμμετείχα στο Φεστιβάλ Σμήνος 2024 (πολύ καλό!), αλλά και μια διευρυμένη εκδοχή της εισήγησής μου, με τον παραπάνω τίτλο.
Στο γνωστό πνεύμα της ελεύθερης πρόσβασης, μπορείτε να κατεβάσετε/διαβάσετε και την εισήγηση από εδώ, αν και πρόκειται να εκδοθεί και από τις εκδόσεις των συναδέλφων, που διοργάνωσαν το βιβλιοφιλικό αυτό φεστιβάλ.
Στην 5η χρονιά διεξαγωγής των σεμιναρίων/ομάδων μελέτης “Κυβερνητική, Συστήματα, Ριζώματα”, θα συντονίσω δυο σεμινάρια που θα διεξάγονται την 3η και 4η Δευτέρα κάθε μήνα, στις 18:00-20:00.
Το πρώτο σεμινάριο ονομάζεται Πλατώματα και περιλαμβάνει την μελέτη κεφαλαίων από τα “1000 Πλατώματα” των Deleuze & Guattari, αντιστικτικά με κεφάλαια από τα “Κριτικά και Κλινικά” του Gilles Deleuze.
Το δεύτερο σεμινάριο ονομάζεται “Διεπαφές“, όπου θα διατρέξουμε διεπιστημονικά έννοιες που συγκροτούνται ως διεπαφές ανάμεσα στο μέσα και το έξω, το εσωτερικό και το εξωτερικό.
Μπορείτε να δείτε περισσότερα στα λινκ που συνοδεύουν τις εικόνες των σεμιναρίων.
Η συμμετοχή είναι δωρεάν, αλλά απαιτεί τη δέσμευση μελέτης και συμμετοχής στις συζητήσεις, καθώς και καλή γνώση αγγλικών.
Για πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής, μπορείτε να απευθυνθείτε στο email giorgos.kesisoglou@gmail.com
Το πρώτο Σαββατοκύριακο του Σεπτέμβρη, στις 7-8/9, οι Εκδόσεις των συναδέλφων διοργανώνουν το 2ο Φεστιβάλ Σμήνος, στο χώρο του ΠΛΥΦΑ.
Εκεί με τιμούν με την πρόσκληση να συμμετέχω σε μια συζήτηση την Κυριακή 8/9 στις 17:30 με τίτλο: Ορατοί και αόρατοι Ιμάντες: Επιτήρηση, έλεγχος και επιβολή εντός και εκτός των ασυλικών τειχών. Εισηγήσεις θα έχουμε από τη Βάσια Λέκκα (επ. καθηγήτρια ΤΕΑΠΗ-ΕΚΠΑ), Θόδωρο Μεγαλοοικονόμου (ψυχίατρο), Γιώργο Κεσίσογλου (ψυχολόγο). Συντονίζει και παρεμβαίνει ο ψυχίατρος Λυκούργος Καρατζαφέρης.
Περισσότερα στο Λινκ: https://syneditions.wixsite.com/sminos-fest-2024
Βασικοί άξονες της ομάδας:
